10. Sınıf dil ve Anlatım Ders Kitabı Cevapları Öğün Yayınları - Sayfa 161 Değerlendirme Soruları

1.Öğretici metinlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden doğru olanların yanlarına “D”, yanlış olanların

yanlarına ise “Y” yazanız.

• Öğretici metinlerde dil, daha çok göndergesel işleviyle kullanılır. ( D )


• Öğretici metinler, her yaş ve seviyedeki okuyucu kitlesine hitap eder. ( Y )


• Öğretici metinler açıklama, aydınlatma, bilgi verme amaçlarıyla yazılar. ( D )


• Öğretici metinlerde anlatılanlar, resim, tablo, şekil vb. ile desteklenir. ( D )


• Öğretici metinlerde kelimeler ağırlıklı olarak mecaz ve yan anlamlarıyla kullanılır. ( Y )


• Öğretici metinlerde söz sanatlarından sakça yararlanılır. ( Y )

2. Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları uygun ifadelerle tamamlayınız.

• Öğretici metinlerde kelime ve kelime grupları daha çok ..GERÇEK... anlamlarıyla kullanılır.


• Öğretici metinlerde dil ağırlıklı olarak ....GÖNDERGESEL.... işleviyle kullanılır.

3. Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinlerin yazılış amacı nedir? Açıklayanız.

Bu tür metinlerin açıklama, aydınlatma, bilgi verme amacıyla yazılır.

4. Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinlerin ortak özellikleri nelerdir? Açıklayınız.

1.Dil daha çok göndergesel işlevde kullanılır.

2.Söz sanatlarına, kelimelerin mecaz anlamlarına yer verilmez.

3.Verilen bilgiler örneklerle ve tanımlarla pekiştirilir.

4.Daha çok nesnel cümleler kullanılır.

5.Açıklama, aydınlatma, bilgi verme amaçlarıyla yazılır.

6.Öğretici metnin anlaşılması ve yorumlanması için okuyucunun verilen bilgiyi kavrayabilecek birikime sahip olması gerekir.

7.İfade hiçbir engele uğramadan akıp gider.

8.Gereksiz söz tekrarı yapılmaz.

9.Ses akışını bozan, söylenmesi güç sesler ve kelimeler yoktur.

10.Dil ve ifade sade, gösterişsiz ve pürüzsüzdür.

11.Düşünce ve duygular kısa ve kesin ifadelerle dile getirilir.

12.Bu anlatım türü daha çok ansiklopedilerde ve ders kitaplarında kullanılır.

13.Tarihi metinler, Felsefi metinler, Bilimsel metinler gibi bölümleri vardır

5. Öğretici metinlerde kullanılan dilin özellikleri nelerdir? Açıklayınız.

Açık, anlaşılır bir dil kullanılır. , Yan anlam ve mecaz anlam kullanılmaz.

6. Öğretici anlatımla oluşturulmuş metinler aşağıdaki kaynaklardan hangisinde görülmez?

A) Bilimsel dergiler

B) Ders kitaplar›

C) Ansiklopediler

D) Hikâye kitapları

E) Gazeteler

6. Öğretici metinlerde parçalar arasındaki ilişki nasıl sağlanır? Açıklayınız.

Tema ve konu yoluyla sağlanır. Tema ve kon u paragraflar şeklinde dizilir.

 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “güzel” kelimesi ötekilerden farklı görevde kullanılmıştır?

A) Yaz kış yeşilliğini yitirmeyen çam korusu penceremden ne güzel görünür.

B) Uzaklardan gelen o tatlı, o güzel sesin etkisiyle bir an durakladı.

C) Güldüğü zaman, ışıltısıyla parlayan güzel dişleri ortaya çakıyor.

D) Sarışın, mavi gözlü çocuğun güzel bir yüzü vardı.

E) O iyi insanlar, o güzel atlara bindiler, çekip gittiler.

1987 ÖSS

9. Türk kadınının cumhuriyetle kazandığı haklar nelerdir? Yazınız

Elde ettiği en önemli hak seçme ve seçilme hakkıdır.