8. Aşağıdaki alegorik kişilerin temsil ettikleri kavramları eşleştiriniz.
Kün-Togdı "Gün Doğdu" Hükümdar Adalet
Ay-Toldı "Dolunay" Vezir Mutluluk
Ögdülmiş "Övülmüş" Bilge:vezirin oğlu Akıl (ya da Bilgi)
Odgurmış "Uyanmış" Derviş: vezirin kardeşi Akıbet (Yaşamın sonu)
9. Kaşgarlı Mahmut’un 20 yıllık bir araştırma sonucunda kaleme aldığı Divanü Lügâti’t-Türk hakkında aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Divanü Lügâti’t-Türk’ün sözlü edebiyat ürünlerini zamanımıza ulaştırdığına
B) Eserin, Türkçeyle ilgili ilk sözlük ve dil bilgisi kitabı olduğuna
C) Eserde kelimelerin anlamı ile birlikte kelimelerle ilgili açıklamalara da yer verildiğine
D) Esere, içinde şiir ve atasözlerine de yer verdiği için antolojik sözlük de denilebileceğine
E) Eserin Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla Türkçe yazıldığına
10. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
a. Kaşgarlı Mahmut Divanü Lügâti’t-Türk adlı eserinde ...... Türk, Türkmen, Oğuz, Çiğil, Yağ-
ma, Kırgız.... adlı Türk boylarının isimlerine yer vermiştir.
b. Türk boylarının yaşadıkları yerleri gösterdiği bilinen ilk harita .... Divanü Lügâti’t-Türk.. adlı eserde
yer alır.
11. Divanü Lügâti’t-Türk ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Ansiklopedik bir sözlüktür.
B) Türk kültürüyle ilgili önemli bilgiler yer alır.
C) Koşuk, sav, sagu örnekleri yer alır.
D) Divan şiirinden de örnekler vardır.
E) Türk dillerinin ansiklopedik sözlüğü anlamına gelir.
12. Türk edebiyatının XI-XII. yüzyıl metinlerinde Türkçenin hangi lehçesinin kullanıldığını defterinize yazınız.
Hakaniye lehçesi kullanılmıştır.
13. İlk İslami eserlerin didaktik oluşunu dönemin sosyal durumu ya da fikir hayatıyla ilişkilendirerek açıklayınız.
Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle birlikte yeni dinin gereklerinin halka anlatılması için halkın anlayacağı bir üslup ve dil kullanılması zorunluluğu doğmuştur. Bu yüzden eserler didaktik özellik taşır.
14. Kutadgu Bilig ile Atebetü’l Hakayık’ı karşılaştırarak bu iki eserin ortak özelliklerini aşağıya yazınız.
* Her iki eserde de aruz ölçüsü kullanılmış.
* Her iki eserde de rapaça , farsça kelimelre rastlanır.
* Her iki eser de manzum yazılmış.
* Her iki eserde didaktik özellik gösterir.
15. Aşağıdaki eserlerden hangisi sözlü edebiyat ürünlerinin en fazla yer aldığı eserdir?
A) Divan-ı Hikmet
B) Divanü Lügâti’t-Türk
C) Atebetü’l-Hakayık
D) Kutadgu Bilig
E) Kitâb-ı Bakırgan
16. Aşağıdaki eser adlarını yazar adlarıyla eşleştiriniz.
Divan-ı Hikmet ……………………. Ahmed Yesevî
Divanü Lügâti’t-Türk ………….. Kaşgarlı Mahmut
Atebetü’l-Hakayık ………………..Edip Ahmet Yüknekî
Kutadgu Bilig ……………………….Yusuf Has Hacip
17. Aşağıdakilerden hangisi dinî dönem Türk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz ölçüsünün başarılı bir biçimde Türkçeye uygulanmış olması
B) Genellikle dinî-ahlaki- eğitici nitelikte eserler verilmiş olması
C) Türk diline Arapça, Farsça kelime ve tamlamaların girmeye başlamış olması
D) Millî nazım şekillerine ilave olarak gazel, mesnevi gibi yeni şekillerin de kullanılması
E) Aruz ve hece ölçüsünün birlikte kullanılmış olması
18. Türk dilinin, millî bütünlüğü sağlamada nasıl bir etki ve güce sahip olduğu hakkındaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.
Dil toplumun anlaşmasını sağlayan temel unsurdur. Toplumlar varlıklarını ve kültürlerini dil sayesinden nesilden nesile devam ettirirler.
19. XI. yüzyıl dil ürünlerinden olan bu eserin değeri, yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplama kurallarını ve yöntemerini bildirmek, ölçüleri açıklamaktan ileri gelmez. Sözcükleri açıklarken tarih, coğrafya, folklor ve edebiyata dair bilgiler, toplumsal yaşayışa ilişkin ipuçlarını da verir.
Bu paragrafta sözü edilen eser ve yazar aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
A) Divan-ı Hikmet; Ahmet Yesevî
B) Muhakemetü’l Lügâteyn; Ali Şir Nevaî
C) Divanü Lügâti’t Türk; Kaşgarlı Mahmut
D) Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip
E) Atebetü’l Hakayık; Edip Ahmet Yüknekî
(1988-ÖYS)
20. I) “Kitab-ı Dede Korkut”, sanatçısı belli olmayan, halkın ortak malı olan bir eserdir, (II) Nazım
ve nesir karışımı on iki hikâyeden oluşur. (III) Hikâyelerde Oğuzların, düşmanlarıyla savaşları ve
insanüstü güçlerle mücadeleleri anlatılmaktadır. (IV) Her hikâye bağımsız olmakla beraber, çoğunda
ortak kahramanlar bulunur ve her hikâyenin sonunda Dede Korkut söz alır. (V) Hikâyelerde adı geçen
Dede Korkut kahramanlığıyla ün kazanmış Oğuz beylerinden biridir
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A) I. B) II. C). III D) IV. E) V.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder